उष्माघात रोखणे: लक्षणे आणि उच्च दाब ऑक्सिजन थेरपीची भूमिका समजून घेणे
कडक उन्हाळ्याच्या उन्हात, उष्माघात हा एक सामान्य आणि गंभीर आरोग्य समस्या बनला आहे. उष्माघातामुळे केवळ दैनंदिन जीवनाची गुणवत्ताच प्रभावित होत नाही तर त्याचे गंभीर आरोग्य परिणाम देखील होतात.
उष्माघात म्हणजे काय?
उष्माघात म्हणजे अशी तीव्र स्थिती जिथे उच्च-तापमानाच्या वातावरणात शरीराचे तापमान नियमन यंत्रणा विस्कळीत होते, ज्यामुळे शरीराचे तापमान वाढते आणि त्यासोबत लक्षणे देखील दिसून येतात.
लक्षणांच्या तीव्रतेनुसार, उष्माघाताचे वर्गीकरण सौम्य उष्माघात (उष्णतेमुळे होणारे पेटके आणि उष्माघात) आणि तीव्र उष्माघात (उष्माघात) असे केले जाऊ शकते.

सौम्य उष्माघात: उष्माघात: स्नायूंमध्ये पेटके येणे, सामान्यतः हातपाय आणि पोटाच्या स्नायूंवर परिणाम होतो. उष्माघात: भरपूर घाम येणे, चक्कर येणे, मळमळ, उलट्या होणे, अशक्तपणा इत्यादींद्वारे प्रकट होते.
तीव्र उष्माघात: उष्माघाताचा सर्वात गंभीर प्रकार, ज्यामध्ये उच्च ताप (शरीराचे तापमान ४० अंश सेल्सिअसपेक्षा जास्त), चेतना बदलणे, कोमा आणि गंभीर प्रकरणांमध्ये, अनेक अवयवांचे बिघाड, ज्यामुळे मृत्यू देखील होतो.
उष्माघातासाठी प्रथमोपचार
१. प्राथमिक उपचाराचे मूलभूत उपाय
सौम्य उष्माघातासाठी, वेळेवर प्रथमोपचाराचे उपाय अत्यंत महत्त्वाचे आहेत. सामान्य प्रथमोपचार उपायांमध्ये हे समाविष्ट आहे: शरीराचे तापमान लवकर कमी करा: रुग्णाला थंड आणि हवेशीर ठिकाणी हलवा, जास्त कपडे काढा, थंड पाण्याने शरीर पुसून टाका किंवा थंड होण्यासाठी कोल्ड पॅक किंवा बर्फाचे पॅक वापरा. री-हायड्रेट: द्रव संतुलन पुनर्संचयित करण्यात मदत करण्यासाठी मीठ आणि साखर असलेले द्रव, जसे की पातळ केलेले मीठ पाणी, स्पोर्ट्स ड्रिंक्स इ. द्या. शरीराचे तापमान निरीक्षण करा: रुग्णाचे तापमान आणि लक्षणांमधील बदलांचे बारकाईने निरीक्षण करा आणि आवश्यक असल्यास वैद्यकीय मदत घ्या.
२.वैद्यकीय हस्तक्षेप
गंभीर उष्माघाताच्या रुग्णांसाठी, वरील प्रथमोपचार उपायांव्यतिरिक्त, व्यावसायिक वैद्यकीय हस्तक्षेप आवश्यक आहे, ज्यामध्ये हे समाविष्ट आहे: अंतःशिरा द्रव प्रशासन: द्रवपदार्थ जलद भरून काढा आणि इलेक्ट्रोलाइट असंतुलन दुरुस्त करा. औषधोपचार: डॉक्टरांच्या मार्गदर्शनाखाली अँटीपायरेटिक औषधे, अँटीस्पास्मोडिक औषधे इत्यादी वापरा. व्यावसायिक थंड करण्याचे उपाय: शरीराचे तापमान कमी करण्यासाठी बर्फाचे ब्लँकेट, बर्फाचे टोप्या इत्यादी उपकरणे वापरा.

उष्माघातात हायपरबेरिक ऑक्सिजन थेरपीचा वापर
आपल्या सर्वांना माहित आहे की उष्माघाताच्या रुग्णांना अनेकदा हायपरपायरेक्सिया, डिहायड्रेशन, इलेक्ट्रोलाइट असंतुलन आणि बहु-अवयव बिघाड असे त्रास होतात. उच्च तापमानामुळे शरीरात उष्णता जमा होते, ज्यामुळे ऊतींचे हायपोक्सिया, पेशींचे नुकसान आणि चयापचय विकार होतात. हायपरबेरिक ऑक्सिजन थेरपीचे उष्माघाताच्या या लक्षणांवर उपचार करण्यात महत्त्वपूर्ण परिणाम होतात, ज्यात समाविष्ट आहेएनजी:ऊतींचे हायपोक्सिया सुधारणे : एचयपरबेरिक ऑक्सिजन रक्त आणि ऊतींमध्ये ऑक्सिजनची पातळी वेगाने वाढवते, उच्च तापमानामुळे होणारे ऊतींचे हायपोक्सिया कमी करते, पेशींचे नुकसान कमी करते.
चयापचय पुनर्प्राप्तीला चालना देणे:हायपरबेरिक ऑक्सिजन सामान्य पेशीय चयापचय कार्य पुनर्संचयित करण्यास मदत करते, ऊतींच्या दुरुस्तीला प्रोत्साहन देते आणि पुनर्प्राप्ती प्रक्रियेला गती देते. दाहक-विरोधी आणि अँटीऑक्सिडंट प्रभाव: हायपरबेरिकऑक्सिजन उष्माघातामुळे होणारे दाहक आणि ऑक्सिडेटिव्ह ताण कमी करू शकते, पेशींना पुढील नुकसानापासून वाचवते. रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवणे: हायपरबेरिक ऑक्सिजन पांढऱ्या रक्त पेशींची क्रियाशीलता वाढवते, शरीराची संसर्ग प्रतिकारशक्ती मजबूत करते, उष्माघाताशी संबंधित संसर्ग रोखते आणि त्यावर उपचार करते.
शिवाय, हायपरबेरिक ऑक्सिजन थेरपी शरीराला ऑक्सिजन पुरवठा सुधारू शकते, उच्च तापमानाला शरीराची सहनशीलता वाढवू शकते आणि उष्माघाताच्या घटना टाळू शकते.
एअर कंडिशनिंग सिंड्रोम समजून घेणे: कारणे आणि हायपरबेरिक ऑक्सिजन थेरपी
कडक उन्हाळ्यात, लोक वातानुकूलित खोल्यांमध्ये जास्त वेळ घालवत आहेत. तथापि, एअर कंडिशनिंगमध्ये दीर्घकाळ राहिल्याने चक्कर येणे, डोकेदुखी, भूक न लागणे, श्वसनमार्गाचे संसर्ग आणि सांधेदुखी अशी लक्षणे दिसू शकतात, ज्यांना एकत्रितपणे "वातानुकूलित सिंड्रोम" म्हणून ओळखले जाते.

एअर कंडिशनिंग सिंड्रोम:
एअर कंडिशनिंग सिंड्रोम, वैद्यकीय निदानापेक्षा सामाजिक निदान म्हणून अधिक, सीलबंद एअर कंडिशनिंग वातावरणात दीर्घकाळ राहिल्यामुळे उद्भवणाऱ्या विविध लक्षणांना सूचित करते. या लक्षणांमध्ये चक्कर येणे, डोकेदुखी, भूक न लागणे, पोटदुखी, अतिसार, वरच्या श्वसनमार्गाचे संक्रमण आणि सांधेदुखी यांचा समावेश आहे. आधुनिक समाजात एअर कंडिशनिंगच्या वाढत्या प्रसारासह, उन्हाळ्यातील "एअर कंडिशनिंग सिंड्रोम" चे प्रमाण वाढत आहे, जे विविध प्रकारे प्रकट होत आहे आणि संभाव्यतः श्वसन, पचन, त्वचा आणि स्नायूंच्या समस्यांना कारणीभूत ठरू शकते.
एअर कंडिशनिंग सिंड्रोमची कारणे:
एअर कंडिशनिंग सिंड्रोममध्ये योगदान देणाऱ्या घटकांमध्ये घरातील तापमान, ऋण आयन सांद्रता, सूक्ष्मजीवांची स्थिती, वैयक्तिक शारीरिक रचना आणि मानसिक स्थिती यांचा समावेश होतो. एअर कंडिशनिंग सिस्टीमद्वारे तयार केलेले बंदिस्त वातावरण सूक्ष्मजीवांच्या वाढीस प्रोत्साहन देते, ऑक्सिजनची पातळी कमी करते आणि हवा कोरडी करते, ज्यामुळे अस्वस्थता आणि विविध आरोग्य समस्या उद्भवतात.
हायपरबेरिक ऑक्सिजन थेरपीची भूमिका:
हायपरबेरिक ऑक्सिजन थेरपी एअर कंडिशनिंग सिंड्रोमशी लढण्यासाठी अनेक फायदे देते:
१. चक्कर येणे आणि डोकेदुखीवर प्रभावी आराम: उच्च दाबाच्या परिस्थितीत, ऑक्सिजन उच्च सांद्रतेमध्ये विरघळतो. हायपरबेरिक चेंबरमध्ये शुद्ध ऑक्सिजन श्वास घेतल्याने रक्तातील विरघळलेल्या ऑक्सिजनचे प्रमाण लक्षणीयरीत्या वाढते, ज्यामुळे ऊती आणि अवयवांना ऑक्सिजनचा पुरवठा सुधारतो. यामुळे चक्कर येणे, डोकेदुखी आणि दीर्घकाळ एअर कंडिशनिंगमध्ये राहिल्यामुळे ऑक्सिजनच्या अपुर्या पातळीमुळे होणारा थकवा यासारख्या लक्षणांपासून आराम मिळू शकतो.
2.सूक्ष्म रक्ताभिसरण सुधारणे: एचबीओटीमुळे रक्तातील सूक्ष्म रक्ताभिसरण लक्षणीयरीत्या वाढते, रक्त प्रवाह आणि ऑक्सिजनची एकाग्रता वाढते.ऊती आणि अवयवांच्या चयापचय कार्यांना समर्थन देण्यासाठी, रक्ताभिसरणाशी संबंधित समस्या आणि एअर कंडिशनिंग सिंड्रोमशी संबंधित सांधेदुखी सुधारण्यासाठी.
3.वाढलेली रोगप्रतिकारक प्रतिक्रिया: पांढऱ्या रक्त पेशींची क्रिया वाढवून, एचबीओटी रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवते, ज्यामुळे दीर्घकाळ एअर कंडिशनिंगच्या संपर्कात राहिल्याने कमकुवत प्रतिकारशक्तीमुळे होणारे सर्दी आणि संक्रमण टाळण्यास मदत होते.
४. कोरडी त्वचा आणि घसा खवखवणे सुधारते: ऊतींच्या दुरुस्ती आणि पुनरुत्पादनासाठी ऑक्सिजन आवश्यक आहे. एचबीओटी पेशींच्या प्रसाराला आणि भिन्नतेला प्रोत्साहन देते, कोरडी त्वचा आणि घशातील अस्वस्थता यासारख्या एअर कंडिशनिंगशी संबंधित लक्षणांमुळे प्रभावित ऊतींच्या दुरुस्तीस मदत करते.
५. दाहक-विरोधी गुणधर्म: एचबीओटी दाहक घटकांचे उत्पादन कमी करते, ज्यामुळे लक्षणीय दाहक-विरोधी प्रभाव पडतो. यामुळे एअर कंडिशनिंगमध्ये दीर्घकाळ राहिल्याने होणारी सांधेदुखी आणि स्नायू दुखणे कमी होण्यास मदत होते.

पोस्ट वेळ: जुलै-१८-२०२४